Sekcja Kryminologii TBSP UJ Sekcja Kryminologii TBSP UJ

Koło Naukowe Kryminologii Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie powstało jako Sekcja Kryminologii TBSP na mocy uchwały Zarządu TBSP z dnia 5 stycznia 2004 r. Podczas pierwszego zebrania członków Sekcji, które odbyło się w dniu 8 stycznia 2004 r. dokonano wyboru władz – na przewodniczącą Sekcji wybrano Alicję Papierz. Opiekunem nowo powstałej Sekcji został dr hab. Wojciech Dadak, który pełni swoją funkcję po dziś dzień. Opiekunem honorowym Sekcji był również prof. dr hab. Andrzej Gaberle.

Już w pierwszych dniach, które minęły od oficjalnego utworzenia Sekcji jej członkowie rozpoczęli aktywną działalność. W styczniu oraz marcu 2004 r. wzięli oni udział w szkoleniach z zakresu metodologii badań oraz przygotowywania kwestionariuszy badawczych, które przeprowadzili pracownicy Katedry Kryminologii UJ – prof. dr hab. Janina Błachut oraz dr hab. Wojciech Dadak.

Od kwietnia do grudnia 2004 r. Sekcja przeprowadziła badania na temat występowania w Krakowie przemocy w rodzinie, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki sprawców oraz ofiar tego typu zjawiska. Badania te zrealizowano we współpracy z Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Krakowie, Komendą Miejską Policji oraz krakowskimi prokuraturami i sądami rejonowymi z wykorzystaniem danych aktowych, wywiadów z ekspertami oraz przygotowanych wcześniej kwestionariuszy badawczych. Członkowie Sekcji podjęli również prace nad stworzeniem statystyki kryminologicznej, której przedmiotem był stosunek ilości przestępstw stwierdzonych do populacji więziennej w wybranych państwach świata, w tym w Polsce.

Rok później, na przełomie marca i kwietnia 2005 r. Sekcja gościła studentów kryminologii z Erasmus University w Rotterdamie wraz z ich opiekunem naukowym – prof. Edwinem Poppem. W połowie grudnia 2005 r. członkowie Sekcji udali się do Rotterdamu z rewizytą. W maju 2005 r. Sekcję odwiedzili z kolei studenci ze Stanów Zjednoczonych i Niemiec.

W dniach od 30 sierpnia do 3 września 2005 r. Sekcja uczestniczyła w organizacji odbywającej się po raz pierwszy w Polsce dorocznej konferencji Europejskiego Towarzystwa Kryminologicznego (5th Annual Conference of the European Society of Criminology), w której udział wzięło niemal 400 osób, w tym wielu zagranicznych ekspertów i specjalistów. Głównym organizatorem konferencji był prof. dr hab. Krzysztof Krajewski.

W 2006 r. dzięki staraniom Sekcji niektórzy jej członkowie przygotowali oraz wydali repetytorium z kryminologii, które przedstawia wybrane zagadnienia kryminologiczne w przystępnej formie tabelarycznej oraz graficznej.

W marcu 2006 r. członkowie Sekcji zorganizowali oraz poprowadzili w jednym z liceów ogólnokształcących w Myślenicach zajęcia z zakresu tzw. street law, które dotyczyły prawa karnego, postępowania karnego oraz kryminologii. Tematy przeprowadzonych zajęć to m.in. Aspekty prawa karnego, Wiktymologia jako nauko o ofierze przestępstwa, Media a strach i lęk przed przestępczością.

W kwietniu 2006 r. Sekcja zorganizowała debatę pt. Kierunek zmian prawa karnego – zaostrzenie sankcji karnych? (Zapuszkować czy zwolnić?). Debata ta dotyczyła zagadnień związanych z ówczesnym projektem zmian kodeksu karnego oraz kodeksu postępowania karnego. Poprzedziła ją prezentacja wyników sondy ulicznej przeprowadzonej przez członków Sekcji, w której zapytano mieszkańców Krakowa o ich opinie związane z pomysłem zaostrzania sankcji karnych. Udział w debacie wzięli m.in. Jacek Czabański, doradca Ministra Sprawiedliwości, dr hab. Barbara Stańdo-Kawecka, dr hab. Włodzimierz Wróbel oraz dr Ewa Habzda-Siwek.

W listopadzie 2006 r. członkowie Sekcji przeprowadzili w Areszcie Śledczym w Krakowie – Podgórzu wywiady środowiskowe z udziałem osadzonych dotyczące systemu programowego oddziaływania. Wywiady te przeprowadzono w oparciu o przygotowane uprzednio przez członków Sekcji kwestionariusze badawcze.

W 2007 r. na stanowisko przewodniczącego Sekcji wybrano Leszka Gąskę. Rok później przewodniczącym został Patryk Mazurczyk.

W marcu 2009 r. Sekcja wsparła Katedrę Kryminologii UJ w organizacji debaty dotyczącej przestępstw komunikacyjnych.

W 2010 r. na stanowisko przewodniczącego Sekcji wybrano Monikę Okręglicką-Mazur.

W grudniu 2010 r. oraz w marcu 2011 r. członkowie Sekcji zorganizowali cykl spotkań pt. Dzień z Policją. W ramach tego wydarzenia zaprezentowano specyfikę pracy różnych komórek organizacyjnych Komendy Miejskiej Policji w Krakowie, ze szczególnym uwzględnieniem Wydziału Prewencji, Wydziału Wspomagania Operacyjnego i Wydziału Kryminalistycznego oraz specyfiki pracy psów policyjnych.

W 2011 r. na stanowisko przewodniczącego Sekcji wybrano Marcina Dudę.

W tym czasie członkowie Sekcji wsparli Katedrę Kryminologii UJ w organizacji konferencji naukowej pt. Psychologia i prawo. Teoria i praktyka u progi XXI w., która odbyła się w dniach 19-20 października 2012 r. i podczas której poruszono różne zagadnienia związane ze wspólnym obszarem zainteresowań prawników i psychologów.

W styczniu oraz kwietniu 2013 r. jedna z członkiń Koła poprowadziła prelekcje w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Krakowie, w ramach których przybliżyła wychowankom podstawowe zasady oraz instytucje prawa karnego, cywilnego i administracyjnego.

W dniach 10-11 czerwca 2013 r. członkowie Sekcji razem z Katedrą Kryminalistyki i Bezpieczeństwa Publicznego UJ, Pełnomocnikiem Rektora ds. bezpieczeństwa studentów i doktorantów oraz Sekcją Kryminalistyki TBSP UJ zorganizowali konferencję naukową pt. Samobójstwa – stare problemy, nowe rozwiązania, w ramach której poruszono zagadnienia związane z psychologiczną, psychiatryczną i prawną problematyką samobójstw.

Koło Naukowe Kryminologii TBSP UJ Koło Naukowe Kryminologii TBSP UJ

W marcu 2014 r., w związku z reorganizacją struktury TBSP, Sekcja Kryminologii TBSP została przekształcona w Koło Naukowe Kryminologii TBSP UJ w Krakowie. Pod nazwą tą Koło działa po dziś dzień.

W tym samym roku na stanowisko prezesa Koła wybrano Michała Słobosza. Rok później prezesem Koła został Tomasz Pruszczyński.

Poza przedstawionymi w powyższym zarysie historii Koła (Sekcji) przykładami działań o charakterze jednostkowym, zorganizowano wiele wydarzeń cyklicznych.

Przez wiele lat swojej działalności członkowie Koła, a poprzednio Sekcji, zorganizowali łącznie kilkanaście spotkań ze znanymi osobami ze środowiska prawniczego, m.in. z prof. dr. hab. Andrzejem Gaberle, sędzią Anną Marią-Wesołowską czy też prokuratorem Józefem Gurgulem. W latach 2012-2014 Koło organizowało kryminologiczne wieczory filmowe zakończone dyskusją z zaproszonymi gośćmi, m.in. pracownikami Katedry Kryminologii UJ czy też przedstawicielami Służby Więziennej. W ramach tych spotkań zaprezentowano takie filmy jak Sala samobójców, Krótki film o zabijaniu, Uwikłanie, Symetria.

Członkowie Sekcji, a następnie Koła, wielokrotnie uczestniczyli we wspólnych wyjściach na wokandy do krakowskich sądów, gdzie razem zapoznawali się z różnego rodzajami spraw zawisłych przed sądami oraz prowadzili dyskusje na ich temat.

Najbardziej charakterystycznym jednak przejawem działalności Koła są organizowane kilkukrotnie w ciągu każdego roku wyjścia do jednostek penitencjarnych. Wizyty te przeznaczone są nie tylko dla członków Koła, ale również studentów zainteresowanych tematyką kryminologiczną. W ramach tego typu wyjść udało nam się odwiedzić areszty śledcze w Piotrkowie Trybunalskim, Krakowie (ul. Montelupich) i Krakowie Podgórzu (ul. Czarnieckiego) oraz zakłady karne w Nowym Wiśniczu, Nowym Sączu i Krakowie Nowej Hucie. Ponadto, dzięki uprzejmości dr Ewy Habzdy-Siwek członkowie Koła mieli w maju 2015 r. możliwość zwiedzania Oddziału Psychiatrii Sądowej Szpitala Specjalistycznego im. dr. J. Babińskiego w Krakowie Kobierzynie.

Od 2011 r. Koło organizuje ponadto konkurs przedmiotowy z kryminologii, który uprawnia do uzyskania zaliczenia oraz oceny z kryminologii jeszcze przed rozpoczęciem zimowej sesji egzaminacyjnej. Materia konkursu obejmuje m.in. zagadnienia znajdujące się w zakresie zainteresowań członków Koła, które przedstawiane są na spotkaniach merytorycznych. Przykładowe tematy spotkań, które odbyły się w roku akademickim 2015/2016 to m.in. Przestępczość przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, Lęk przed przestępczością, Przestępczość graniczna cudzoziemców, Przestępczość przeciwko dobrom kultury itp. W roku akademickim 2017/2018 konkurs przedmiotowy odbywał się na zmienionych zasadach. Nowością były ufundowane jako nagrody dla najlepszych uczestników bony do księgarni.

Warto również nadmienić, że członkowie Koła od wielu lat uczestniczą w organizacji oraz przeprowadzaniu egzaminów z przedmiotów prowadzonych przez Katedrę Kryminologii UJ a także biorą udział w obronach prac doktorskich związanych z tematyką kryminologiczną.

Od kilku lat Koło samodzielnie organizuje ogólnokrajowe konferencje naukowe. Pierwszą z takich konferencji była Ogólnopolska Studencko-Doktorancka Konferencja Kryminologiczna pt. Współczesne problemy polskiego więziennictwa, która odbyła się w Krakowie w dniu 29 maja 2014 r. Była ona podzielona na 3 panele, zatytułowane: Problematyka wybranych grup osadzonych, Sprawcy niebezpieczni oraz Ochrona życia i zdrowia osadzonych, w ramach których przedstawiono zagadnienia związane z tematem przewodnim konferencji. Po wystąpieniach uczestników odbyła się debata z udziałem zaproszonych ekspertów.

Kolejna była Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. Przestępczość przeciwko prawom własności intelektualnej, która odbyła się w dniach 13-14 maja 2015 r. w Krakowie. Pierwszy dzień konferencji obejmował wystąpienia w ramach następujących paneli: Prawo własności intelektualnej w ujęciu kryminologicznym, Przestępczość związana z wykorzystaniem cudzych utworów oraz Prawo własności intelektualnej a autorskie prawa osobiste do utworu. Drugi dzień konferencji poświęcony był w całości dyskusjom eksperckim.

W dniach 23-24 maja 2016 r. odbyła się III Ogólnopolska Konferencja Kryminologiczna pt. Przestępczość motywowana nienawiścią, relację z której można przeczytać pod tym linkiem.

Dni 3-4 kwietnia 2017 r. upłnęły dla Koła pod znakiem IV Ogólnopolskiej Konferencji Kryminologicznej pt. Przestępczość przeciwko obrotowi gospodarczemu oraz interesom finansowym państwa, relacja z której dostępna jest pod tym linkiem.

Jubileuszowa V Ogólnopolska Konferencja Kryminologiczna pt. TERRORYZM - TERROR - MAFIA odbyła się w dniach 13-14 kwietnia 2018 r. Relację z jej przebiegu można przeczytać pod tym linkiem.

Poza organizacją konferencji naukowych, członkowie Koła uczestniczą w konferencjach organizowanych przez inne podmioty, zarówno w charakterze uczestników biernych jak i czynnych. Reprezentanci Sekcji pojawili się dotąd m.in. na konferencji naukowo-szkoleniowej pt. Readaptacja skazanych – możliwości i ograniczenia (Zakopane, 6-8 grudnia 2006 r.), konferencji naukowej pt. Sprawcy przemocy domowej – karać czy leczyć? (Zakopane, 18-19 grudnia 2009 r.) czy też VIII oraz IX Konferencji Psychologii Sądowej (Kraków, 28-29 listopada 2015 r. oraz 26-27 listopada 2016 r.). Na szczególną uwagę zasługuje ponadto udział reprezentantów Koła w konferencji naukowej pt. Działalność Studenckich Kół Naukowych w Dziedzinie Kryminologii, która odbyła się w dniach 13-14 listopada 2015 r. w Warszawie. Zaprezentowali oni podczas niej działalność Koła, zapoznali się z działalnością innych kryminologicznych kół naukowych z całej Polski oraz wzięli udział w przygotowaniu warsztatów przeznaczonych dla osób osadzonych oraz przebywających w schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych.

Poza powyższym opisem istnieje jeszcze wiele różnych wydarzeń, w których członkowie Koła uczestniczyli lub które mieli przyjemność organizować. Odegrały one jednak mniej istotną rolę w historii działalności Sekcji Kryminologii TBSP UJ oraz Koła Naukowego Kryminologii TBSP UJ, dlatego zostały w powyższym zarysie pominięte.

Przewodniczący Sekcji i prezesi Koła Przewodniczący Sekcji i prezesi Koła

Lista dotychczasowych przewodniczących Sekcji i prezesów Koła:

1. Alicja Papierz (2004-2007; 3 kadencje)

2. Leszek Gąska (2007-2008)

3. Patryk Mazurczyk (2008-2009)

4. Monika Okręglicka-Mazur (2010-2011)

5. Marcin Duda (2011-2014; 3 kadencje)

6. Michał Słobosz (2014-2015)

7. Tomasz Pruszczyński (2015-2016)

8. Michał Powszedniak (2016-2018; 2 kadencje)

9. Annamaria Linczowska (2018-)

 

Opracował Michał Powszedniak